Rodzaj skoczni i sposób przeliczania wiatru faworyzuje określoną grupę skoczków narciarskich. Odkrycie tych zależności pozwala nieźle zarobić, bo limity stawek u bukmacherów na skoki narciarskie są przyzwoite.
Adam Małysz leci po drugie miejsce w Innsbrucku 3 stycznia 2011, Stanko Gruden
Skoki narciarskie to jedna z najpopularniejszych dyscyplin zimowych. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się w krajach nordyckich (Norwegia, Finlandia), krajach alpejskich (Austria, Szwajcaria) oraz Niemczech, Słowenii i Czechach. Poza Europą liczy się tylko Japonia. W Polsce, przy okazji wielkich imprez, widownia przed telewizorem sięga nawet 10 milionów widzów.
Spis treści
1. Zasady skoków narciarskich
1.1. Ogólne zasady skoków
Ogólne zasady nie są zbyt skomplikowane. Rywalizacja odbywa się na trzech szczeblach. Najbardziej prestiżowy jest Puchar Świata, gdzie prezentują się najlepsi skoczkowie. Tzw. zapleczem jest Puchar Kontynentalny. Ostatni w hierarchii jest FIS Cup, głównie przepustka dla najmłodszych adeptów, którzy stawiają pierwsze kroki na scenie międzynarodowej.
Każde zawody jakiejkolwiek rangi rozpoczynają się od kwalifikacji poprzedzonymi co najmniej jedną sesją treningową. Konkurs składa się z dwóch serii, gdzie w pierwszej skok oddaje 50 zawodników (40 najlepszych w kwalifikacjach oraz 10 najwyżej sklasyfikowanych w klasyfikacji generalnej). W drugiej serii skok oddaje 30 najlepszych skoczków. Zawody wygrywa zawodnik, który otrzymał najwięcej punktów za obydwa skoki (suma punktów pierwszej i drugiej próby).
Na wynik punktowy za skok składają się:
- punkty za odległość – za osiągnięcie punktu konstrukcyjnego zawodnik otrzymuje 60 punktów (na obiekcie mamucim 120 punktów). Za każdy metr więcej dodaje się punkty, za każdy metr mniej odejmuje. W zależności od rozmiaru skoczni jest to 2 punkty na skoczniach normalnych, 1.8 punkty na skoczniach dużych i 1.2 punkty na skoczniach mamucich. Odległość skoku mierzy się z dokładnością do 0,5m.
- noty za styl – styl oddanego skoku ocenia 5 sędziów. Każdy z nich oddaję notę według określonych kryteriów z przedziału 0-20 punktów. Najwyższa i najniższa nota jest odrzucana, natomiast pozostałe 3 są sumowane i dodawane do dorobku zawodnika.
- bonus za wiatr i belkę – od 2009 roku zawodnik otrzymuje bonus w postaci puntów dodawanych bądź odejmowanych za wiatr w zależności od kierunku oraz siły wiatru. Dodatkowo w bonus za wiatr wchodzą punkty za zmianę belki, które są określone z góry przed zawodami i zależą od obiektu, na którym się skacze.
1.2. Punkty do klasyfikacji generalnej
Punkty do klasyfikacji generalnej otrzymuje 30 najwyżej sklasyfikowanych skoczków w danych zawodach, czyli przeważnie wszyscy uczestnicy drugiej serii. Za zwycięstwo przyznawane jest 100 punktów, za drugie miejsce 80 punktów, za trzecie 60 punktów, aż do 30. miejsca – 1 punkt. Zawodnik, który w ciągu sezonu uzbiera najwięcej punktów, otrzymuje trofeum w postaci kryształowej kuli za zwycięstwo w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata.
1.3. Rodzaje skoczni
Obecnie większość zawodów odbywa się na skoczniach dużych (rozmiar skoczni HS: 110-184 m) oraz na obiektach mamucich (HS: powyżej 185 m). W przeszłości rozgrywki odbywały się także na skoczniach normalnych (HS: 85-109 m). W 2015 roku trwa intensywny lobbing nad powtórnym wprowadzeniem ich do kalendarza skoków.
1.4. Turniej Czterech Skoczni
Turniej Czterech Skoczni to najbardziej prestiżowy turniej w kalendarzu Pucharu Świata. Odbywa się na przełomie grudnia i stycznia. Składa się z 4 konkursów rozgrywanych na 4 różnych skoczniach: dwóch niemieckich i dwóch austriackich. Turniej wygrywa zawodnik z największą ilością punktów po zsumowaniu wszystkich ośmiu skoków.
Poza sporymi nagrodami finansowymi, dodatkowym uatrakcyjnieniem jest rozgrywanie pierwszej serii konkursowej w systemie KO. Skoczkowie rywalizują w parach według miejsca zajętego w kwalifikacjach: 1 z 50, 2 z 49 itd. Lepszy zawodnik z pary awansuje do drugiej serii skoków. 5‑ciu przegranych z największą ilością punktów również awansuje do drugiej serii jako tzw. lucky looser.
1.5. Igrzyska Olimpijskie i Mistrzostwa Świata
Igrzyska Olimpijskie i Mistrzostwa Świata to najbardziej prestiżowe zawody.
Igrzyska Olimpijskie odbywają się co 4 lata (2002, 2006, 2010, 2014, …) Mistrzostwa Świata rozgrywane są co 2 lata, w lata nieparzyste. Nieco mniejszą rangę mają Mistrzostwa Świata w lotach narciarskich rozgrywane co 2 lata, w lata parzyste.
2. Skoki narciarskie w Polsce
Skoki narciarskie w Polsce stały się zimowym sportem narodowym dzięki postaci Adama Małysza (kariera 1995-2011). Choć starsze pokolenie pamięta jeszcze mistrza olimpijskiego z Sapporo Wojciecha Fortunę (skakał 1969-1979) czy brązowego medalistę w lotach narciarskich Piotra Fijasa (1979-1988).
Za jego następcę uważa się Kamila Stocha, który zdobył 2 złote medale na Igrzyskach Olimpijskich w Soczi 2014.
W latach 90. młodzież spędzała długie godziny przed kultową grą komputerową o nazwie Deluxe Ski Jump.
3. Porady dla typerów
Skoki narciarskie z roku na rok stają się coraz większym rynkiem, jeżeli chodzi o zakłady bukmacherskie. Dzieje się tak, dlatego, że podczas zawodów występuje wiele czynników zmiennych, dzięki czemu dobry gracz dosyć łatwo znajdzie błąd odds makerów, bądź niedowartościowanie kursu przez rynek.
3.1. Wiatr i belka
Bardzo ważnym czynnikiem, na który trzeba zwrócić uwagę to wiatr, który jest nieodzownym elementem, a często też reżyserem każdego konkursu.
Popularne jest twierdzenie, że zawodnik w formie potrafi sobie poradzić w każdych warunkach, jednak można wyróżnić grupę skoczków, którzy uwielbiają przednie wiatry. Do takich należą chociażby Peter Prevc, Piotrek Żyła czy np. Japończycy.
Przy wietrze z tyłu jest dużo węższa grupa, która się wyróżnia na tle pozostałych. Do takich zawodników należał chociażby Adam Małysz. W 2015 roku do tej grupy można zaliczyć np. Severina Freunda oraz Kamila Stocha.
Opór powietrza (aerodynamiczny) jest wprost proporcjonalny do kwadratu prędkości. Liniowy wzór Δw = TWS * (HS – 36)/20 [TWS – siła wiatru w m/s; Hs – rozmiar skoczni w m] przelicznika odległości ze względu na wiatr jest zapewne dostosowany do średniego wyniku. Nie da się ustalić sprawiedliwej rekompensaty dla każdego skoczka. Moim zdaniem, przy sprzyjającym wietrze (wiatr z przodu), lepsi zawodnicy lepiej wykorzystają wiatr, niż wynikałoby to ze wzoru, a gorsi uzyskają gorszy wynik niż rekompensata wzorcowa. I odwrotnie przy wietrze w plecy.
Dana skocznia i określona belka faworyzuje zatem określony typ zawodników. Skoki mogą się okazać rozgrywką taktyczną między trenerami a ich zawodnikami.
3.2. Wielkość skoczni
Kolejnym ważnym czynnikiem jest wielkość skoczni. Skoczkowie tacy jak Robert Kranjec, Bjorn Einar Romoren, Jurij Tepes znani są ze świetnych predyspozycji do latania na skoczniach mamucich. Nie radzi sobie np. Wolfgang Loitzl, który nawet w swoich najlepszych okresach nie potrafił stanąć na podium zawodów na mamutach. Na skoczniach normalnych prym wiodą zawodnicy świetnie wyszkoleni technicznie oraz o mocnym odbiciu z progu.
3.3. Profil skoczni
Istotnym czynnikiem jest także profil skoczni. Tutaj decydują takie indywidualne predyspozycję skoczków jak czucie progu czy trajektoria lotu. Za przykład może posłużyć np. skocznia w Lillehammer, gdzie uwielbia skakać i osiąga świetne wyniki Gregor Schlierenzauer. Adam Małysz świetnie czuł się na skoczni w Oslo, skąd wzięło się określenie “Król Holmenkollen”. Nie bez znaczenia jest też przygotowanie zeskoku. W cyklu są zawodnicy jak chociażby Simon Amman, który ma problemy przy lądowaniu. Miękki zeskok przy padającym śniegu potęguje problemy z lądowaniem.
3.4. Znajomość skoczni
Warto także zwrócić uwagę na znajomość skoczni. Polacy osiągają dużo lepsze wyniki na Wielkiej Krokwi w Zakopanem czy w Engelberu, czyli obiektach, które dobrze znają i odbyli na nich wiele treningów.
Oprócz umiejętności skoczka, stylu skoku, może w małej mierze decydować także rodzaj nart czy kombinezonu. Czynników, na które trzeba zwrócić uwagę jest o wiele – nakreśliłem te najważniejsze. Warto zrobić sobie notatki, np. w formie tabeli, o każdym z zawodników.
3.5. Lepsi/gorsi skoczkowie
Ogólnie lepiej wykorzystują wiatr przedni zawodnicy, z predyspozycjami lotnymi, którzy w powietrzu potrafią skorygować błędy i mówiąc kolokwialnie wyciągnąć skok. Na obiektach większych od ok. HS 130, przy przednim wietrze wiejącym z prędkością większą niż ok. 0.5 m/s, różnica klas się nieco zaciera. Umiejętności uwidaczniają się przy trudnych warunkach, czyli wietrze z tyłu. Słabsi zawodnicy sobie kompletnie nie radzą. Im większa jest skocznia i im większy wiatr z przodu, tym łatwiej skorygować błędy popełnione na progu czy przy najeździe. Na skoczniach normalnych każdy błąd na progu (najczęściej spóźnione odbicie) mocno przekłada się na odległośc i nawet mocny wiatr pod narty na niewiele się zda. Na mamucie spóźnione odbicie nie gra jakiejś większej roli, kiedy ma się ciąg z dołu. Wtedy słabsi zawodnicy technicznie mogą wiele nadrobić w locie.
Wybitni zawodnicy potrafią radzić sobie w każdych warunkach, natomiast jest grupa skoczków, którzy przy korzystnym wietrze są w stanie rywalizować z najlepszymi.
4. Bukmacherzy do skoków narciarskich
Najpopularniejsze rodzaje zakładów to: zakład na zwycięzcę, TOP3, TOP6, H2H.
Największą ofertę posiadają bukmacherzy z krajów, gdzie skoki narciarskie są bardzo popularne. Będą to zatem bukmacherzy ze Szwecji, Norwegii, Finlandii, a także bukmacherzy z Polski. Najwięksi brytyjscy bukmacherzy także przyłączają się do rywalizacji.
Bukmacherzy z najwyższymi limitami zwykle mają dość ubogą ofertę, szczególnie na początku sezonu. Limity stawek wynoszą od 300 PLN do nawet kilku tysięcy w szczycie sezonu.
Przejrzyj listę bukmacherów dla Polaków:
Sezon skoków narciarskich trwa mniej więcej od 3. weekendu listopada do 3. weekendu marca.
Literatura
[1] FIS – Międzynarodowa Federacja Narciarska (Federation Internationale de Ski); mnóstwo informacji z pierwszej ręki, świetne wyniki na żywo; z ich aplikacji z relacją na żywo, która relacjonuje treningi, kwalifikacje i same zawody, korzysta większość dużych i mniejszych serwisów jak choćby Onet.pl [2] SkiJumping.pl – obowiązkowy i moim zdaniem najlepszy serwis o skokach narciarskich w Polsce; materiały, wideo, wywiady ze skoczkami i trenerami, przygotowywanie skoczni, warunki bezpośrednio nadawane przez ich korespondenta z miejsca większości zawodów [3] SkokiNarciarskie.pl – najstarszy polski serwis ze sporą dawką wartościowych informacji [4] Najgroźniejsze upadki w historii skoków – kanał Jumper TV jest dedykowany skokom narciarskim; bardzo ciekawy, polecamPolecany bukmacher:
Jak możemy poprawić artykuł?
Jeśli chciałbyś dać nam możliwość odpowiedzi, to podaj email:
Dziękujemy za przesłanie opinii.
