Bukmacherzy muszą weryfikować tożsamość i źródło pochodzenia majątku graczy. Dla graczy początkujących wynikają z tego pewne niedogodności. Dla graczy średnio-zaawansowanych i zawodowych może się to wiązać z utratą kapitału. Dlatego warto znać przepisy ustawy AML.
Spis treści
1. Ustawa AML w Polsce
Def. Anti Money Laundering (AML) oznacza po angielsku “Przeciwdziałanie Praniu Pieniędzy” (skrót PPP nie jest w użyciu).
Celem ustawy AML (każdy kraj ma swoją ustawę AML) jest przede wszystkim wykrywanie prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. Ma to służyć lepszej uszczelnieniu systemu podatkowego, zwiększenie bezpieczeństwa, ale także ograniczenia swobód obywateli.
W Polsce ustawa Anti Money Laundering (AML) jest podyktowana szeregiem nowelizacji pierwotnej ustawy AML z 2000 roku.
System AML w Polsce jest oparty na wytycznych unijnych, które są zawarte w IV Dyrektywie Unijnej z 20 maja 2015 roku.
Obowiązująca w Polsce ustawa AML opiera się na ustawie z dnia 1 marca 2018 (obowiązującą od 13 lipca 2018): Treść ustawy z dnia 1 marca 2018 o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu.
Nowelizacja ustawy AML została wprowadzona dnia 30 listopada 2019 (Ustawa AML 2019).
Tekst jednolity określa metodykę kontroli i informowania organów państwowych lub międzypaństwowych o możliwym wykorzystywaniu kraju, instytucji, firmy, grup ludzi lub innego podmiotu do nielegalnego obrotu pieniędzmi.
Polecany bukmacher:
2. AML u legalnych bukmacherów
Z punktu widzenia zakładów bukmacherskich ustawa w obecnej formie nakłada na bukmacherów szereg obowiązków.
Do najważniejszych obowiązków bukmacherów należą:
- identyfikacja gracza (procedury w ramach KYC) oraz archiwizowanie tych danych,
- monitorowanie aktywności finansowej gracza,
- gromadzenie informacji o zakładach gracza,
- wykrywanie i informowanie odpowiednich instytucji o ewentualnych nieprawidłowościach w finansowaniu zakładów przez gracza – istnieje odpowiednie oprogramowanie, które umożliwia tego typu działalność,
- implementowanie ewentualnych nowelizacji ustawy AML: bukmacherzy muszą wprowadzać wszelkie zmiany w przewidzianym przez prawo czasie.
To, co dotyka bezpośrednio samych graczy, to wymóg weryfikacyjny. Wiąże się z procedurami KYC (Know Your Customer), obejmującymi m.in. wysyłanie skanu dowodu tożsamości oraz innych wymaganych przez bukmachera danych.
Objawia się to na przykład tym, że należy podać, i w razie żądania udowodnić, źródło swoich dochodów:
Opcje źródeł dochodów (dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu – podatki) jakie są do wyboru:
- wynagrodzenie za pracę lub inne umowy cywilnoprawne
- działalność gospodarcza
- dochody z kapitałów pieniężnych
- spadek
- darowizna
- emerytura lub renta
- wygrane w grach hazardowych lub konkursach
- oszczędności
- dochód z najmu
- dochód ze zbycia ruchomości lub nieruchomości
Ciekawe jest to, że na liście brak jest opcji “Inne”. W razie wątpliwości coś trzeba wybrać, a potem się z tego najwyżej wytłumaczyć. Zainteresowanych szczegółami odsyłam do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W ramach ustawy AML w Polsce legalni bukmacherzy są zobowiązani do współpracy z Generalnym Inspektorem Informacji Finansowej (GIIF). Zgodnie z jej zasadami, jak również na żądanie GIIF, muszą implementować następujące procedury:
- wstrzymywać przelewy przychodzące od podejrzanych graczy,
- zablokować wypłaty z konta gracza.
Przy stwierdzeniu nieprawidłowości i zgłoszeniu ich do GIIF dalsze kroki są prowadzone z poziomu tej instytucji finansowej.
3. Kary za złamanie przepisów ustawy AML
Ewentualne kary określa kodeks wykroczeń lub kodeks przestępstw.
Dla bukmacherów kary za złamanie przepisów AML wynoszą:
- do 10.000 PLN dla pracownika, który jest na stanowisku kierowniczym odpowiedzialnym za AML
- do 1.000.000 PLN dla firmy
Za pranie pieniędzy grozi kara z tytułu art. 299 kodeksu karnego:
- pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat za samodzielność działalność,
- pozbawienia wolności od 1 roku do 10 lat, działając w porozumieniu z innymi osobami.
Jeśli wyrok będzie nie większy niż 1 rok, skazany nie był karany i są mocne przesłanki, że skazany nie wróci do przestępstwa, to sąd najprawdopodobniej zawiesi wykonanie kary ograniczenia wolności dając skazanemu szansę poprawy.
W przypadku wyroku skazującego, przedmioty i środki pieniężne pochodzące z przestępstwa podlegają przepadkowi, choćby nie stanowiły własności skazanego, chyba że powinny zostać zwrócone pokrzywdzonemu.
4. Ustawa AML na świecie
Od 2017 roku jest mocniej wprowadzana w Europie polityka uszczelniania podatków. Wpływów z podatków nigdy nie jest za wiele. Przykładem jest wprowadzono po cichu ustawa ze stycznia 2020, wprowadzająca podatek od gotówki.
Rządzący chcą więcej władzy w swojej chciwości, starając się ograniczać coraz bardziej swobody obywatelskie. Widzimy to na przykładzie nieudanych prób wprowadzenia ACTA, ACTA 2 czy dowodów osobistych w postaci chipu. Ta tendencja się utrzyma.
Bankierzy na świecie sterują popytem i podażą pieniądza dla własnych korzyści. Mają w garści polityków. Wykorzystują kryzysy do “strzyżenia owiec”. Bogaci się bogacą, klasa średnia jest strzyżona, a biedni biednieją.
Z tego co obserwuję na rynku hazardu w Europie, dobre praktyki stosuje Wielka Brytania i państwa, które chcą być restrykcyjne wobec graczy, idą właśnie w kierunku “dobrych praktyk” rynku UK.
Przykładem stosowania tych praktyk są także portfele internetowe. W maju 2020, po zalogowaniu się do portfela, wyświetliło mi się takie żądanie o informacje:
Dolna część opcji wygląda tak:
Wybrałem opcję “granty, darowizna lub inne wygrane”. Ciekaw jestem czy wybór “Pożyczka” byłby dla bukmachera sygnałem alarmowym, że gracz robi coś niewłaściwego.
Osoby zainteresowane głębiej tym tematem odsyłam do aktu prawnego Wielkiej Brytanii o nazwie Criminal Finances Act 2017.
Osoby przesyłające duże kwoty za pomocą takich płatności jak Revolut, ecoPayz, Neteller powinny zbadać temat i zrobić sobie z niego notatki w swoim Podręczniku typowania. Chętnie poznam znalezione wnioski, by uzupełnić ten artykuł :)
Pozostałe kraje Europy idą w podobnym kierunku – zapobieganiu prania brudnych pieniędzy. Szczególnie “dobrze” idzie to w USA. Są oczywiście kraje, które są wyjątkami. Nazywa się je rajami podatkowymi.
5. Obowiązki bukmacherów w ramach ustawy AML
5.1. Progi zgłoszeń do GIIF
Kiedy możemy zostać zgłoszeni jako gracze do GIIF (Generalny Inspektor Informacji Finansowej)?
Wszystko zależy od kwot zakładów, które określa ustawa AML.
W Polsce i Europie progi, powyżej których zgłoszenie jest obowiązkowe, wyglądają następująco:
- jednokrotny zakład na kwotę co najmniej 15.000,00 EUR podlega natychmiastowemu zgłoszeniu do GIIF,
- częste zakłady za kwotę niższą niż 15.000,00 EUR również mogą być zgłoszone – bukmacher musi kontrolować nie tylko stawki, ale i wygrane wyższe niż 2.000,00 EUR.
- tendencja w Europie idzie w kierunku ustalenia progu zgłaszania przelewów/zakładów powyżej 10.000,00 EUR.
Bukmacherzy maltańscy mają obowiązek ponownej weryfikacji klienta za każdym razem, gdy kwota wypłaty przekracza 2.000,00 EUR. Warto zatem wypłaty dzielić na mniejsze kwoty, by uniknąć zbędnej biurokracji.
5.2. Wpłata/wypłata na konto osoby trzeciej
Czy można wpłacić/wypłacić środki pieniężne z/na konto osoby trzeciej?
NIE
Bukmacher jest zmuszony (wymogi przepisów ustawy o AML) do sprawdzania kto jest beneficjentem rzeczywistym pieniędzy.
Wpłaciłeś pieniądze na konto bukmachera z konta bankowego osoby trzeciej (brat, siostra, kuzyn, narzeczona, matka, ojciec, kolega), zamiast ze swojego konta bankowego. Wygrałeś pieniądze i chciałbyś je wypłacić. Bukmacher zablokował wypłatę i twoje konto i żąda skanu dokumentu osoby trzeciej w momencie próby wypłaty. Pieniądze są zablokowane dopóki warunek nie zostanie spełniony. Gracz może skierować sprawę do sądu, jeśli nie ma możliwości dostarczenia żądanego dokumentu.
Bukmacher może żądać różnych dokumentów. Przesyłamy tylko niezbędne dane. Jeśli dokument zawiera dane poufne, to je zakrywamy przed wysłaniem. Jeśli zakrycie danych nie jest możliwe (np. w pliku PDF), to zastanów się w jaki sposób przesłane dane mogą ci zaszkodzić.
Obsługa klienta legalnego bukmachera Superbet twierdzi, że:
- przelew tradycyjny musi być wypłacony tylko na konto bankowe, którego głównym właścicielem jest gracz,
- przelew natychmiastowy (przez Przelewy24) może być na dowolny numer konta (w tym na konto osoby trzeciej, do której gracz ma pełnomocnictwo)
Oczywiście problem mógłby nie zaistnieć, gdyby bukmacher nie przyjął pieniędzy z depozytu osoby trzeciej (odesłał je do źródła), ale wtedy działałby wbrew swoim interesom. Nie wiem jak wygląda ta kwestia pod względem prawnym (czy jest czy nie jest to nadużycie ze strony bukmachera, który działa na szkodę gracza i zaniechał działania szkodliwego; wg prawa działaniem jest czynność lub zaniechanie).
Skoro bukmacher już w momencie wpłaty “wie”, że wpłata jest od osoby trzeciej i pozwala graczowi ryzykować kapitał, wbrew własnemu regulaminowi, to dlaczego w momencie wypłaty powołuje się na regulamin, który nie przeszkadzał, aby przyjąć depozyt gracza?
6. FAQ – Najczęściej zadawane pytania
6.1. Kogo w Polsce dotyczy ustawa AML?
Polska ustawa AML dotyczy przede wszystkim legalnych bukmacherów oraz graczy zakładów. Przejawia się m.in. w procedurach KYC oraz nakłada na uczestników zakładów wzajemnych limity wysokości stawek, które podlegają obowiązkowi zgłoszeń do GIIF.
Każdy zagraniczny bukmacher czy zagraniczne instytutucje finansowe także stosują procedury AML i KYC.
6.2. Czy powinienem się obawiać zapisów ustawy AML?
Nie ma czego się obawiać. Strach w niczym nie pomaga. Jeśli należysz do graczy, którzy operują większym kapitałem, powinieneś się po prostu przygotować.
Checklista:
- Jakie jest źródło twoich (legalnych) dochodów?
- Czy możesz udokumentować legalne źródło twoich pieniędzy, których używasz do hazardu?
- Czy bukmacher lub operator płatności może Cię powiązać z innymi osobami, które mogą mieć problemy z weryfikacją AML?
- [dopisz w komentarzu inne pytania do checklisty]
6.3. Czy Polska ma wymianę informacji z innymi krajami?
Polska ma podpisaną umowę o automatycznej wymianie informacji podatkowych z innymi krajami Unii Europejskiej. Z tego co obserwuję, zajmują się w praktyce tylko “najgrubszymi rybami”.
Obowiązkiem raportowania objęte są instytucje finansowe takie jak banki czy SKOK-i. Nie wiem jak wpisują się w to portfele internetowe. Od 2018 roku także Szwajcaria wycofuje tajemnicę bankową.
Niestety nie miałem czasu, aby zgłębić ten temat. Będę wdzięczny za przysłanie mi dodatkowych informacji, abym mógł je dodać do tego artykułu.
Idealna byłaby opinia prawnika. Mogę dać link do kancelarii w zamian za przygotowanie opinii :)
Do analiz AML są już używane algorytmy sztucznej inteligencji, które szukają wzorców podejrzanych zachowań.
6.4. Jakie kwoty są bezpieczne dla przelewów bankowych?
Nie jestem prawnikiem. Z moich prywatnych doświadczeń i zebranych informacji wynika, że jeśli suma przelewów na polskie konto bankowe od bukmachera zagranicznego nie przekracza 10.000 EUR rocznie, to raczej nie ma się czym przejmować.
Temat wyjaśniam szerzej tutaj:
Jak bezpiecznie wpłacać do bukmacherów zagranicznych?
6.5. Czy AML obejmuje kryptowaluty?
Tak.
Polecany bukmacher:
Jak możemy poprawić artykuł?
Jeśli chciałbyś dać nam możliwość odpowiedzi, to podaj email:
Dziękujemy za przesłanie opinii.