Golf jest dyscypliną “wyższych sfer”, zdominowaną przez zawodników Stanów Zjednoczonych. Jakie są zasady gry w golfa? Jak obstawiać zakłady sportowe na golfa? Dowiedz się z tego artykułu.
Spis treści
1. Zasady gry w golfa
Chociaż nabycie wysokich umiejętności gry w golfa może zająć wiele lat, to opanowanie zakładów na golfa sprawia już dużo mniej problemu. Golf jest przede wszystkim sportem indywidualnym, w którym zawodnik rywalizuje z pozostałymi we wbijaniu piłki golfowej do 18 dołków (pola 9-cio i 6-cio dołkowe są dla początkujących), przy możliwie jak najmniejszej liczbie uderzeń.
1.1. Pola golfowe
Pola golfowe bardzo się od siebie różnią, a odległości i ukształtowanie terenu pomiędzy dołkami są zmienne.
Każde pole ma określoną liczbę spodziewanej liczby uderzeń (tzw. liczba PAR) jakie golfiści powinni wykonać, by umieścić piłkę w dołku.
Zwykle od trzech do sześciu uderzeń i są z góry wyznaczane dla każdego dołka.
Trawa na polach golfowych jest przystrzyżona w różny sposób:
- rough – wysoka trawa poza obszarem gry,
- semi-rough – średniej wysokości trawa w postaci wąskich pasów wzdłuż fairwaya,
- fairway – trawa długości 0,5-2 cm jako główny tor gry,
- fringe – trawa o długości 0,3-1 cm, zwykle w formie pierścienia wokół greenu,
- green – trawa do 0,5 cm z flagą i dołkiem,
- tee – miejsce startu dla każdego dołka.
W celu urozmaicenie rozgrywki stosuje się także przeszkody:
- piasek – tzw. sand bunkers
- woda – tzw. water hazards
1.2. Rodzaje kijów golfowych
Do gry używa się różnego rodzaju kijów golfowych:
- Driver — najdłuższe kije do długiej gry z zasięgiem zawodowców 250m w powietrzu
- Fairway Wood (drewniane) — pozwala na wysoką trajektorię, przy wciąż sporym zasięgu (zawodowcy ok. 220m w powietrzu), kiedyś z główką drewnianą, a obecnie węglową lub tytanową
- Iron (żelazisty) — wykonane z różnego rodzaju stopów metali; im wyższy numer od 2 do 9, tym wyżej, ale krócej może nim uderzyć golfista, zasięg 130-200m; zastępowane coraz częściej przez hybrydy
- Driving Iron — hybrydy o średnim strzale zawodowców na 200m w powietrzu
- Rescue wood — najmniejsze kije służące do wybijania daleko z wysokiej trawy
- Wedge (klin) — do precyzyjnych zagrań w stronę dołka i wydostawania z tzw. bunkra, czyli na przykład z piasku
- Chipper — do uderzeń pomocniczych przed użyciem Puttera, rzadko używany, zastępowany zwykle Wedgem
- Putter (popychacz) — najbardziej precyzyjny do toczenia, nie wybija piłeczki do góry, do gry na przystrzyżonej trawie blisko dołka
W czasie rozgrywki można mieć maksymalnie 14 kijów golfowych w torbie.
Zaliczenie każdego dołka rozpoczyna się od wybicia piłki z podstawki, a kończy, gdy piłka trafi do odpowiedniego dołka.
1.3. System punktacji – par
Liczba “par” to wynik, jaki powinien osiągnąć doświadczony gracz na danym dołku. Par oznacza grę eksperta w zwykłych warunkach pogodowych, pozwalającą na dwa uderzenia na putting greenie. Słowo “par” pochodzi z giełdy papierów wartościowych.
Par (ang. wartość nominalna) wywodzi się z terminu giełdowego, który oznacza, że akcje mogą być powyżej lub poniżej swojej “wartości normalnej”.
W 1870 roku A.H. Doleman, pisarz golfowy, zapytał zawodowych golfistów Davida Stratha i Jamesa Andersona, z jakim wynikiem wygra „The Belt”, a następnie zwycięskie trofeum „The Open” w Prestwick. Strath i Anderson powiedzieli, że doskonała gra powinna dać 49 punktów za 12 dołków Prestwicka. Pan Doleman nazwał to „par” dla Prestwick. Jak się potem okazało, Young Tom Morris wygrał z wynikiem dwóch uderzeń „ponad par” w trzech rundach 36 dołków.
Na podstawie liczby par gracze uzyskują jeden z następujących wyników dla każdego dołka:
Liczba uderzeń | Wynik |
---|---|
Cztery poniżej par | Condor |
Trzy poniżej par | Albatross |
Dwa poniżej par | Eagle |
Jeden poniżej par | Birdie |
Zgodny z par | Par |
Jeden powyżej par | Bogey |
Dwa powyżej par | Double Bogey |
Trzy powyżej par | Triple Bogey |
Cztery powyżej par | Quadruple Bogey |
Pięć powyżej par | Five over |
Sześć powyżej par | Six over itd. |
Przed 1900, „par” był właściwie terminem używanym zamiennie z bogey („straszyk”), ale „straszak” był terminem używanym bardziej powszechnie. Ostatecznie zdecydowano, że „par” powinien być używany do określenia „idealnego wyniku” na danym dołku, podczas gdy „bogey” będzie terminem używanym do opisania wyniku, z którego rekreacyjni golfiści byliby zadowoleni.
Słowo „par” oficjalnie weszło do leksykonu golfowego w 1911 roku, kiedy USGA wprowadziło je do gry.
Od 1956 roku mamy następujące kryteria dotyczące liczby par w zależności od odległości:
Par 3 – Do 250 jardów
Par 4 – 251 do 470 jardów
Par 5 – 471 jardów lub więcej
1.4. System rozgrywek
Stosuje się dwa systemy rozgrywek:
- „stroke play”, czyli gra na uderzenia (najczęstsza: sumuje się liczbę uderzeń na wszystkich dołkach dla każdego zawodnika , by wyłonić zwycięzcę)
- „match play”, czyli gra na dołki (dla każdego dołka wyłania się zwycięzcę i ten który najwięcej razy wygrał zwycięża; obowiązuje punktacja pomocnicza)
Biorąc pod uwagę zakłady na golfa, największym zainteresowaniem cieszą się rozgrywane corocznie cztery największe turnieje:
- The Masters,
- US Open,
- The Open,
- PGA Championship.
a także imprezy z cyklu PGA Tour, European Tour i Puchar Rydera.
Golf kobiet ma swoje odpowiedniki dla wszystkich tych turniejów.
1.5. Hole-in-one
Trafienie za pierwszym uderzeniem nazywa się hole-in-one:
W latach 90. XX wieku tzw. gang matematyków hole-in-one rozbił wielu bukmacherów w Wielkiej Brytanii.
2. Strategia zakładów golfowych
2.1. Sukces = szczęście + talent?
Do sukcesu w golfie nie wystarczy samo szczęście i talent. Golf jest na pewno jedną z tych dyscyplin, w których przydaje się szczęście, ale szczęście nie jest kwestią czystego przypadku, lecz efektem ciężkiej pracy i żmudnych przygotowań. Jak zapanować nad tą pozorną przypadkowością piłeczki golfowej, która ma trafić do dołka?
Przypadek ma pewien wpływ na wyniki wszystkich wydarzeń sportowych, jednak w przypadku golfa znaczy więcej niż w prawie każdym innym sporcie.
2.2. Czynniki wpływające na wynik golfa
Chociaż niektórzy mogą się z tym nie zgodzić, twierdząc, że największy wpływ przypadku można zaobserwować w bejsbolu. Słusznie podsumował to znany hazardzista i ryzykant Titanic Tompson:
W pokerze, bilardzie i kościach trzeba myśleć o rozgrywce i przeciwniku. Golf wymaga też uwzględnienia pogody”.
Naturalnie pogoda jest tylko jednym z szeregu czynników utrudniających przewidywanie wyników w przypadku golfa. Trochę szczęścia albo pecha może mieć ogromny wpływ na wynik zakładu golfowego.
Ogólnie rzecz biorąc, im większa liczba czynników wpływających na wynik, tym trudniejsze jest jego wytypowanie. Kiedy obstawiający wiedzą, jak zawierać zakłady golfowe, powinni rozważyć następujące kwestie:
- W golfa gra się w plenerze, dlatego na wyniki wpływa nieprzewidywalna pogoda.
- Turnieje trwają cztery dni bez ustalonego harmonogramu przerw dla poszczególnych zawodników, dlatego każda osoba może grać w odmiennych warunkach.
- Pola golfowe są rozległe i zawierają różnorodne nawierzchnie.
- Położenie pinów (określających cele golfistów) zmienia się w każdej rundzie.
- Liczba potencjalnych zwycięzców jest duża w porównaniu do standardowych zakładów.
- Format punktacji turnieju z 72 dołkami jest skonstruowany tak, że gracz może prowadzić przez 71 dołków, ale mimo tego przegrać na ostatnim dołku.
Na wyniki golfistów ma wpływ duża liczba zmiennych losowych, nic więc dziwnego, że zakłady golfowe mają pozornie wyższe kursy. Można to dobrze zaobserwować na przykładzie bieżących kursów zakładów US Masters.
Pomimo tego, że w ogólnych statystykach PGA i European Tour dominuje mała grupa graczy, od 2009 roku wśród 43 zwycięzców turniejów major było aż 28 unikatowych nazwisk. Aby dodatkowo zilustrować to zagadnienie, przyjrzyjmy się poniższej liście outsiderów, którzy zupełnie nieoczekiwanie wygrali turnieje major w ostatniej dekadzie, i sytuacjom, jakie przyczyniły się do tych zwycięstw:
3. Jak obstawiać golfa?
3.1. Oferta bukmacherów
Znajomość dyscypliny to tylko punkt wyjścia do zrozumienia na czym polegają zakłady golfowe.
Następnym krokiem jest zaznajomienie się z dostępnymi rodzajami zakładów i nauczenie się, jak rozpoznawać wartościowe oferty zakładów.
Bukmacherzy oferują dwa podstawowe typy zakładów golfowych:
- Winner: zakłady długoterminowe na zwycięzcę turnieju
- H2H (ang. head-to-head): na poszczególne turnieje
Zakłady długoterminowe na turniej, podobnie jak w innych dyscyplinach sportowych, polegają na obstawieniu ostatecznego zwycięzcy w turnieju lub zawodach.
Zakłady na pojedyncze pojedynki turniejowe dotyczą z kolei obstawiania, który zawodnik zajmie wyższe miejsce w turnieju w stosunku do drugiego.
Popularność golfa w Polsce jest maleńka.
Można się więc spodziewać niskich limitów stawek na zdarzenia H2H oraz podstawowej oferty długoterminowej na zwycięzcę turnieju.
Skoro znasz już podstawy obstawiania zakładów golfowych, możesz zacząć zwracać uwagę na to, jak czynniki zewnętrzne, a nawet szczęście, mogą mieć wpływ na strategię zakładów golfowych.
3.2. Szokujące zwycięstwa w turniejach golfowych major w latach 2005-2016:
Zawodnik | Turniej golfowy major | Kurs na Winnera | Wyjątkowe warunki |
---|---|---|---|
Danny Willet | US Masters 2016 | 101,000 | Od tego zwycięstwa nie ukończył żadnego turnieju major powyżej 37. pozycji. |
Darren Clarke | British Open 2011 | 126,000 | W kolejnym turnieju major, w którym brał udział — USPGA 2011 — uzyskał wynik +15 w pierwszych dwóch rundach. |
Keegan Bradley | US PGA 2011 | 151,000 | To był jego debiut w turnieju major. |
Louis Oosthuizen | British Open 2010 | 201,000 | W poprzednich 8 turniejach major tylko raz nie odpadł w połowie rozgrywki. |
Lucas Glover | US Open 2009 | 201,000 | Był to najbardziej deszczowy i najczęściej przerywany turniej w historii US Open. W poprzednich trzech turniejach US Open za każdym razem Glover odpadał w połowie. |
Ye Yang | US PGA 2009 | 151,000 | W poprzednich 7 turniejach major aż pięciokrotnie odpadał w połowie rozgrywki. |
Michael Campbell | US PGA 2005 | 151,000 | Campbell musiał trafić uderzenie z odległości 2 m, aby się w ogóle zakwalifikować. |
3.3. Porady dla typerów
Osoby, które dopiero rozpoczynają przygodę z zawieraniem zakładów golfowych powinny przede wszystkim zbierać informacje na temat stylu gry poszczególnych zawodników oraz ukształtowania terenu pola golfowego, na którym rozgrywany jest dany turniej. W zależności od mocnych i słabych stron, zawodnicy mają lepsze lub gorsze predyspozycje do gry na poszczególnych polach golfowych, co przekłada się na ich wyniki w różnych turniejach.
Dobrym przykładem będą Bubba Watson i Jordan Speith, którzy bardzo dobrze radzą sobie na dłuższych polach golfowych, takich jak Augusta i Quail Hollow, ponieważ mają większe doświadczenie w grze kijami golfowymi typu driver. Natomiast zawodnicy, tacy jak Phil Mickelson, są najlepsi na krótkich polach golfowych, np. Pebble Beach, które charakteryzują się mniejszymi odległościami i wymagają większych umiejętności w posługiwaniu się kijami typu iron i wedge.
Strony turniejów PGA Tour i European Tour zawierają wiele informacji, które mogą służyć jako podstawa do analizy zakładów golfowych, m.in. statystyki zawodników, informacje o ich wcześniejszej formie i harmonogram turnieju.
3.4. Przydatne statystyki dotyczące zakładów golfowych
Osoby o małym doświadczeniu w zakładach na golfa mogą uważać, że wystarczającymi wskaźnikami skuteczności są takie dane, jak średnia punktacja i dokładność uderzeń. Jeśli jednak chcesz zastosować bardziej zaawansowane podejście do zakładów golfowych, użyteczniejsze będą statystyki dotyczące dalekich uderzeń (SG, shots gains), informacje o liczbie zagrań na green we właściwej liczbie uderzeń (GIR, greens in regulation) oraz o liczbie uderzeń oddanych bezpośrednio na fairway (FIR, fairways in regulation).
Ponadto procentowe odzwierciedlenie predyspozycji golfisty do unikania bogey‘ów (nietrafienie w green, ale osiągnięcie par lub lepiej) podkreśla jego zdolność do odzyskiwania przewagi po błędzie. Z kolei 10 najlepszych finiszów może posłużyć do oceny stałości gry takiego zawodnika. Podczas zawierania zakładów na którykolwiek z czterech najważniejszych turniejów golfowych ważne jest, aby przeanalizować przebieg poprzednich, ponieważ w przeciwieństwie do zawodów niższej rangi, te wiążą się dla zawodników z dużo większym stresem.
3.5. Regresja do średniej
Niektórzy gracze stosują metodę regresji do średniej.
Gracze Ci wychodzą z założenia, że skoro w pierwszej rundzie zawodnik miał szczęście (wypadł lepiej niż można było tego oczekiwać), to w kolejnych rundach jego wynik może dążyć do oczekiwanego wyniku. Analogicznie w przypadku gdy golfista w pierwszej rundzie miał pecha (wypadł gorzej niż ona było tego oczekiwać). Nie tłumaczy to jednak sytuacji w których bardzo dobry zawodnik ma po prostu fatalny dzień i psuje wszystko. Nie tłumaczy to również sytuacji, w której debiutujący golfista wygrywa cały turniej.
W pewnym sensie założenie o regresji może mieć uzasadnienie w tym, że sportowcy bardziej się mobilizują, gdy ich wyniki są poniżej własnych oczekiwań, a “rozluźniają”, gdy mają lepszy wynik niż ten, którego się spodziewali. Jak to ma się jednak do rzeczywistości? Czy na tak profesjonalnym poziomie sportowcy ulegają takim wahaniom? Myślę, że bardzo dużo zależy od psychiki poszczególnych golfistów.
Na podstawie obserwacji można powiedzieć jak poszczególni golfiści reagują na stres i jak sobie z nim radzą. Czy stres ich motywuje czy może raczej blokuje?
Hipotezę o skuteczności regresji do średniej należałoby wyznaczyć metodą statystyczną, aby udowodnić jej skuteczność co do konkretnego zawodnika. Tylko takie zastosowanie wydaje mi się rozsądne z praktycznego punktu widzenia.
Dodam od siebie, że pewną formę regresji do średniej stosują zaawansowane algorytmy do wystawiania kursów, których używają bukmacherzy. Są stosowane na przykład w zakładach na żywo w piłce nożnej czy tenisie ziemnym. Nie można im jednak ufać w ciemno i dlatego są obsługiwane pod nadzorem człowieka. Ten bywa jednak omylny i dlatego tak ważne w zakładach sportowych jest umiejętne “czytanie gry“.
Regresja jest z pewnością czynnikiem wartym uwzględnienia w przypadku zawierania zakładów dotyczących turniejów golfowych major. Wpływ przypadku uśrednia się w czasie sezonu i najważniejszym czynnikiem pozostaje siła gry golfisty. To wyjaśnia dlaczego Tiger Woods wygrał tak wiele turniejów major.
Jednak nawet tak oczywisty talent nie chroni przed wpływem pecha w krótkim okresie. Dlatego golf jest szczególnym wyzwaniem zarówno dla graczy, jak i obstawiających.
3.6. Transmisje golfa online
Najszybciej nauczysz się zasad i zrozumiesz przebieg rozgrywki, jeśli obejrzysz kilka transmisji online.
Płatne transmisje online znajdziesz w ramach pakietów telewizyjnych:
- Eurosport Player – transmisje golfa na żywo
- GolfChannel.pl – transmisje golfa, kalendarz transmisji (CANAL+, Cyfrowy Polsat, Ipla, Netia, UPC, Vectra)
Czasem można w Internecie znaleźć także darmowe transmisje online. Są to zazwyczaj nielegalne streamingi, które nie mają uprawnień do publikacji. Co więcej, charakteryzują się często większym opóźnieniem transmisji.
Jeśli zamierzasz obstawiać golfa na żywo, to warto znaleźć najszybsze źródło transmisji danych (obrazu lub wyników) – darmowe lub płatne.
4. Bukmacherzy do golfa
Golfa możesz obstawiać np. u bukmachera Fortuna:
Na początek w zupełności wystarczy. Jeśli potrzebujesz szerszej listy, to napisz do mnie czy szukasz polskich czy zagranicznych bukmacherów albo przejrzyj listę bukmacherów:
5. Literatura
[1] Golf – Wikipedia.pl [2] Polski Związek Golfa – polski.golfJak możemy poprawić artykuł?
Jeśli chciałbyś dać nam możliwość odpowiedzi, to podaj email:
Dziękujemy za przesłanie opinii.